کدام استراتژی برای توسعه صنعت خودرو ایران مناسب است؟

صنعت-خودرو-ایران (2)

روزهای سخت صنعت خودرو در حال سپری شدن است. مسائل مربوط به پیش فروش ها و نقدینگی به هر حال حل خواهد شد و بی شک راه این صنعت ادامه دارد. اما وقتی سخن از صنعت خودور به میان می آید، باید با نگاهی کلان و عمیق این صنعت را زیر نظر گرفت. زیرا درباره صنعتی سخن می گوییم که خودش موتور محرک 60 صنعت دیگر است و دست کم حدود 3 درصد در رشد تولید ناخالص ملی نقش آفرینی می کند.

اما در ادامه راه باید چه کرد؟ باید کدام مدل توسعه را برای صنعت خودرو در نظر گرفت که مشکلات گذشته دوباره دامان این صنعت را نگیرد؟ سوالاتی که این روزها ذهن کارشناسان را به خود مشغول کرده است عموما پیرامون همین مسائل گردش می کند. زیرا صنعت خودرو قطعا از این پیچ تاریخی عبور می کند و دوباره آماده می شود تا در خط استارت تولید قرار گیرد. اما کدام پلن مناسب توسعه صنعت خودرو به معنای واقعی در ایران است؟

شاید بهتر باشد در ابتدا روند حرکتی این صنعت به خصوص در 4 سال گذشته توسط چالش های پیش رو پی برد. مدل های همکاری با شریکان خارجی و مباحثی چون انتقال تکنولوژی و علوم تولید و مهندسی می تواند مجددا مورد بررسی قرار بگیرد و ضعف ها و قوت های آن یقینا نقاط عطفی در یافتن مدل توسعه صنعت خودرو در آینده می شود.

شاید برای رسید به یک پلن توسعه مناسب برای صنعت خودرو نیاز باشد آن قدرها هم راه دور برویم. شاید نگاهی به شریک استراتژیک ایران یعنی چین و صنعت خودرو این کشور بتواند چراغ های بیش تری را در راه صنعت خودرو ایران روشن کند. اولین قدم های توسعه صنعت خودرو در کل خودروساز شدن چین در سال های ابتدایی دهه 90 میلادی برداشته شد.خریداری پلت فرم های قدیمی خودرو سازان اروپایی و حتی آمریکایی در آن دوران و آغاز مونتاژ محصولات با استفاده از این پلت فرم ها راهی بود که چینی ها در آن قدم گذاشتند. البته در همان دوران نیز ایران با استفاده از پلت فرم های روز جهانی چون پژو405 که به تازگی خودرو سال اروپا شده بود، در حال حرکت به سمت صنعتی شدن بود.گرچه استراتژی های صنعت خودرو در ایران گاه با اشکالات و نوساناتی روبه رو شده است و در مقابل چینی ها همواره روند روبه رشد داشته اند.

صنعت-خودرو-ایران (1)

چینی ها سعی کردند نظارت مرکزی بر صنایع مختلف از جمله خودرو داشته باشند و در واقع صنایع را به بخش خصوصس واگذار کردند. البته این همه ماجرا نبود زیرا دولت در حوزه اقتصادی سعی کرد تمام و کمال راه را برای سرمایه گذاری طرف های خارجی باز کند. از معافیت های مالیاتی تا وام های حمایتی بودند که علاوه بر سرمایه های داخلی در چین، سرمایه های خارجی را نیز به سمت صنایع این کشور به خصوص خودرو سرازیر کردند. این در شرایطی بود که دولت شرکت های صنعتی را مجاب به ایجاد واحدهای تحقیق و توسعه (R & D) کرد و خروجی همکاری های این واحدها با مشاوران خارجی به بار نشسته و حالا محصولات صنعت خودرو چین در حال فتح خیابان های سراسر جهان هستند.

نکته مهم دیگر در استراتژی چین این که تولید خودرو در چین به صورت SKD محلی از اعراب ندارد. از این رو طبق قوانین این کشور هر خودروسازی که قرار است در چین دست به تولید بزند، باید تا 40 درصد از قطعات را در چین تولید کند. امری که مصداق کارآفرینی است. استراتژی توسعه صنعت خودرو چین به گونه ای پیش رفت که اختیارات فنی، تکنیکی، قیمت گذاری و انتخاب همکاران خارجی بر عهده متخصصین این صنعت گذاشته شد.

حتی همکاری های صنایع فولاد چین به عنوان بزرگ ترین صادره کننده فولاد جهان با خودروسازان به شکلی پیش رفت که قیمت تمام شده خودرو کاهس چشم گیری یافت. حتی امروز هم که دیگر می توان چین را به عنوان یک خودرو ساز در جهان خودرو به حساب آورد، میزان داخلی سازی خودروهای خارجی و انتقال تکنولوژی و علوم به داخل این کشور می تواند امتیازات زیادی برای شریکان خارجی در چین ایجاد کند. در واقع چینی ها با ایجاد انگیزه در تولید توانستند سرمایه های داخلی و خارجی را به سمت بهره وری هدایت کنند.

روندی که بعدها کشورهایی چون هند و حتی برزیل نیز در پیش گرفتند. به خصوص برزیل که در همکاری با فولکس واگن، پژو سیتروئن و رنو توانست در 25 سال گذشته رشد چشم گیری در اقتصاد خود ایجاد کند. در ایران نیز بسیاری از کارشناسان صنعت خودرو معتقدند شاید انتخاب مدل توسعه چین در آینده بتواند انتخاب مناسبی برای صنعت خودرو ایران باشد. انتخابی که باید اتفاق بیفتد زیرا صنعت خودرو در ایران فراموش شدنی نیست

carproiran
ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *